Sự tích con Chẫu Chàng là truyện cổ tích Việt Nam kể về một người anh tham lam, ích kỷ vì những tính xấu của mình mà bị biến thành con Chẫu Chàng. Mời các bạn đọc, nghe Audio – Mp3 truyên cổ tích trên Kênh kidyeu.com nhé
Xưa có một gia đình không biết cách làm ăn nên suốt đời túng thiếu, mặt khác không biết cách dạy con, thường để chúng chơi bời lêu lổng. Nên khi hai vợ chồng chết đi để lại cho hai đứa con trai một gia tài rỗng tuếch, chỉ có một con dao cùn để sống.
Thằng em còn nhỏ, chưa biết gì đã đành. Thằng anh đã vào tuổi thanh niên nhưng thích lêu lổng hơn thích làm lại thêm tính tham lam, ích kỷ. Bố mẹ mất đi thóc chỉ vừa đủ ăn vài ngày. Người anh nói với em:
Ta phải đi khỏi làng nghèo khó này, tìm đến xứ nào giàu có hơn may ra Anh em ta sống được.
Thế là một con dao cùn duy nhất người anh dắt lấy vào lưng và xăm xăm đi trước, mặc cho em lầm lũi chạy theo sau. Vừa đi, người anh vừa nghĩ bố mẹ chỉ để lại cho ta một con dao cùn mà bắt ta phải nuôi cả một thằng em. Điều đó làm anh ta hậm hực hơn là tình máu mủ ruột thịt. Thỉnh thoảng anh ta quay lại gắt đứa em tội nghiệp.
Đến bữa anh ta véo cho em một nắm xôi bằng quả trứng, bảo em vừa ăn vừa đi cho chóng đến xứ nào giàu có. Họ đã đi nhiều ngày, lương thực mang theo đã cạn, người anh càng trở nên cằn gắt. Người em mệt nhoài không muốn bước nữa nên lại càng bị người anh mắng chửi.
Đến một đoạn đường, hai anh em gặp một vật ngáng đường. Đó là một cây gỗ có phép lạ, muốn trèo qua thì nó lại nâng cao lên, thấy thế định chui thì nó lại hạ thấp xuống, muốn tránh hai bên thì nó lại dài ra vô tận. Thấy thế, người anh thầm nghĩ:
Cái cây này chắc là vật ngăn cách giữa thế giới khổ với xứ giàu có đây, bên kia ắt là thế giới đầy sung sướng.
Nghĩ thế, hắn nóng lòng muốn vượt nhanh sang bên kia, nhưng chẳng thể nào sang được. Người anh nghĩ rằng có lẽ do đứa em ngờ nghệch nên nền vướng chân mình trên đường đi tìm cuộc sống sung sướng. Hắn bèn nghĩ ra một kế lừa cho em chui qua cây gỗ:
Chắc chắn cây gỗ sẽ ẹp xuống. Lúc ấy mình lấy đà nhảy qua chắc sẽ vượt được cây gỗ đến xứ giàu có kia.
Khi đã thật giàu sang, ta hẵng quay lại đón em về nuôi cũng chưa muộn rồi hắn lại nghĩ:
À, mà để nó lại chưa chắc nó chịu. Ở đây có chân chắc nó sẽ đi. Lúc ấy biết đằng nào mà tìm, chi bằng là mình chém què chân nó đi để nó không còn đi ra nơi này nữa, sau này đỡ mất công đi tìm.
Nghĩ vậy, hắn lửa em:
bây giờ anh em ta phải có mẹo mới qua được cây gỗ tai quái này mà sang với thế giới giàu sang bên kia này. Anh bảo thế này em giả vờ chui qua cây để nó hạ thấp xuống rồi anh nhảy qua. Sau đó anh sẽ trèo sang lại. Lúc ấy chắc cây nâng lên cả anh, em vội vàng chui sang, thế là được.
Nghĩ vậy nhưng trong bụng người anh khó tin lừa được cây hai lần, đằng nào cũng không thể sang được cả hai anh em nên người anh quyết chí thực hiện âm mưu của nó. Chờ lúc người em đang quỳ gối định chui qua và khi cây gỗ đã hạ dần xuống, người anh rút dao chém vào khoeo chân em, làm đứt dây gân và lập tức hắn nhảy vót sang. Hắn đã đánh lừa được cả cây thần lẫn người em.
Bây giờ đằng nào em nó cũng chẳng thể đi được nữa, dù có cánh cũng không thể vượt được cây gỗ. Nghĩ vậy, hắn một mình đi thẳng. Người anh đi mãi mới tới được một bản Mường to rộng đông đúc. Ngựa xe người qua lại đông như mắc cửi. Hắn chắc mẩm đã đến xứ ta mong muốn rồi đấy. Vừa vặn cũng hết cái ăn và do phải nhịn đói mấy ngày, người anh hăm hở vào Mường.
Trước mắt có bao nhiêu người đang ngồi ăn uống nhộn nhịp, toàn là những của ngon vật lạ mà có cả rượu thơm lừng nước mũi. Người anh mò đến những đám người ngồi ăn không một lời mời chào. Ăn xong thấy họ trả tiền rồi đi. Vừa lúc ấy có người để ý đến hắn, rồi hỏi hắn:
Quý khách định dùng thứ gì ạ? Sao chưa thấy gọi ở đây có đủ loại món ăn chiều khách, nếu không dùng gì thì xin phép mời quý khách đi chỗ khác cho chúng tôi bán hàng à?
Hóa ra ở đây ăn lại phải trả tiền à? Mình cứ tưởng họ đang ăn cỗ cưới gì đó. Thế mà cứ tưởng được chơi một bữa no nê.
Hắn nghĩ vậy thấy xấu hổ vì chẳng có đồng tiền nào mà trả nhưng khốn nỗi đói quá rồi, xấu hổ cũng chẳng được nên hắn nài:
Xin ông ơi, tôi, tôi chẳng có tiền nhưng tôi đã nhịn đói mấy ngày rồi. Mong ông thương cho xin thức gì ăn tạm vậy.
Chủ cửa hàng liền nói:
Trông anh khỏe mạnh thế kia mà lại đi ăn mày à?
Nói rồi ông ta sai lấy cho hắn một bát cơm thừa, bảo hắn ăn rồi đi cho nhanh. Ăn xong thấy chẳng ai muốn nói chuyện với mình nữa nên hắn đi tiếp. Trên đường tấp nập người gánh, người đội người còng lưng kéo xe nặng nề, ăn mặc rách rưới, cũng có người ăn mặc sang trọng, lượn đi thong thả hoặc ngồi ngựa, ngồi xe xúng xính.
Hắn còn thấy một chỗ rất đông người, cái gì cũng đầy ắp thịt cá, gạo, ngô, quần áo, vải vóc. Nhưng chẳng ai cho không hắn, dù một ngụm nước lã. Hắn nghĩ:
ở đây lắm của như thế mà cũng có nhiều người nghèo rách rưới, lại phải còng lưng mưa nắng vất vả, chẵng kém ở quê mình, chỉ khác là họ làm nhiều việc khác nhau thôi. Làm ruộng, làm nương ở làng hắn đã biết vì thấy việc đó khó nhọc lắm hắn mới bỏ đi.
Cái lạ đập vào mắt hắn. Đầu tiên là việc xây nhà khác hẳn ở làng. Ở đây người ta xây nhà không phải bằng gỗ, bằng tre mà là bằng đất đá. Hắn mò đến xem lạ mắt thật nhưng cũng vất vả lắm. Ngắm mãi đến trưa thấy người ta nghỉ và bày cơm gói ra ăn tại chỗ, hắn cũng đã nói rồi, thèm ăn mà chẳng ai mời hắn lại phải xin ăn. Một người lấy làm lạ hỏi hắn:
Anh khỏe thế mà không biết đi làm thuê, làm mướn mà ăn mà lại phải đi ăn xin ở bọn cực khổ như chúng tôi sao? Hay là anh chưa tìm được việc làm, cùng làm với bọn tôi đi, còn khối việc cho anh làm và chắc anh cũng tạm có bữa ăn đấy.
Được sẻ vài lưng cơm, hắn ngồi ăn chẳng nói chẳng rằng ăn xong thừa lúc họ nghỉ ngơi, hắn lại chuồn thẳng, hắn lại tiếp tục cuộc hành khắp làng thang đây đó. Hàng ngày hắn ngủ ở hiên nhà người hoặc là xó chợ. Ngày thì lần mò đến xem, lúc thì chỗ cưa xẻ đóng các thứ đồ dùng lạ mắt. Lúc thì chỗ xay dã làm bánh, lúc trên bến tấp nập bao nhiêu hàng hóa lên xuống giữa bến và thuyền xe trở đủ loại.
Chỗ nào thoạt đầu hắn cũng được tạm bữa lưng bụng và được rủ làm việc nhưng hắn đều thấy công việc này rất nặng nhọc. Suốt ngày chẳng được nghỉ ngơi, hắn lại đi hết lượt. Khi phải trở lại chỗ đã từng đến, hắn được người ta bảo:
Anh muốn ăn mày thế thì đến chợ mà ăn mày, đến chợ người ta lại bảo hắn Anh sức lực như thế chẳng lẽ hàng ngày chẳng kiếm nổi gánh củi đổi lấy bát gạo mà ăn ư?
Hắn nghĩ chỉ còn cách đó thôi, xin ăn mãi, chẳng ai cho đến lần thứ hai. Hắn đành dắt con dao cùn vào rừng hái củi. May sao cũng tạm qua được mấy ngày, hắn chọn một gốc cây to ven rừng có hốc lớn có thể tránh được mưa, nắng, rét buốt làm chỗ ở. Mỗi ngày một gánh củi ra chợ đủ hai bữa lại trở về hốc cây nằm ngủ.
Lúc đầu hắn thấy thế này cũng dễ chịu hơn, tự do hơn, muốn ngủ bao nhiêu cũng được, mỗi ngày gánh củi thì chẳng mất bao nhiêu sức lắm. Nhưng mãi về sau, tĩnh tâm nghĩ lại, hắn nghĩ rằng mình thật ngu dại. Nếu chỉ để hàng ngày hái củi thì mình tội gì mà phải đến đây, cũng phải nai lưng mới có cái ăn. Thà rằng ở bản mà chịu khó phát nương cũng đủ sống, mặc dù không thật sung sướng lắm.
Hắn bắt đầu tiếc và đột nhiên hắn nhớ đến em. Giá như mà hai anh em ở nhà gắng mà làm cái nương, cái rẫy như mọi người trong bản thì chẳng đến nỗi phải xa lìa nhau mà vẫn cực thân thế này. Hắn bắt đầu than thân trách phận, oán trách thân mình, hối hận đã chém em và bỏ em một mình què đau. Giá còn anh, còn em chung sức chắc chẳng đến nỗi cực nhọc như thế này.
Hắn ân hận, thổn thức khóc. Hắn cầu mong trời đất thần linh tha thứ, lỗi lầm của hắn và nương nhẹ mở đường sống cho hắn, hỏi thần linh rằng sao con người sống sung sướng thế mà số mệnh hắn thế nào mà lại cực nhục như vậy?
Đúng lúc đó có người con gái của vua Thủy Tề đi ngang. Sự hối hận, than khóc của anh ta đã làm cảm động lòng nàng rồi. Anh chàng cảm thấy như ngủ mê. Đi đến lúc mở mắt tỉnh dậy, anh ta thấy mình đang sống trong một lâu đài bằng thủy tinh lộng lẫy mà anh ta chưa bao giờ nghĩ tới.
Một cô gái kiều diễm xinh đẹp, tuyệt trần chưa từng thấy trong óc tưởng tượng của anh đã đến và nói:
nơi đây là chốn thủy cung. Em là công chúa duy nhất của vua Thủy Tề, cảm thấy lòng hối hận chân thành của chàng. Em quyết làm vợ chàng để giúp chàng đạt được lòng mong ước phú quý giàu sang ở trên trần gian, chàng đã cực khổ quá rồi.
Ở đây tại chốn thủy cung này, chàng chẳng có việc gì phải làm cả, cứ việc nhởn nhơ, rong chơi khắp chốn các cách em tự đến không thiếu thứ gì, lại có Em luôn bên cạnh, chắc chẳng phải sung sướng thỏa ước vọng của mình bấy lâu nay.
Đó là một cuộc sống hết sức lý tưởng, toại nguyện đối với một kẻ lười biếng mà lại ham muốn giàu sang Phú Quý. Chẳng bao lâu anh ta đã có một đứa con trai cùng công chúa Thủy Tề, bỗng nhiên có lệnh của thiên đình, mời các vua Thủy Tề, vua mặt đất, mọi phương đến dự yến tiệc chúc thọ vua trời, vua của tất cả các vua trong ba thế giới trời, đất, nước.
Dạo đó vua Thủy Tề ốm mệt nên cử phò Mã là anh chàng lười đi thay. Lúc đầu anh ta ngần ngừ không muốn xa vợ con, không muốn vất vả dọc đường, nhưng sau biết thiên đình là thế giới kỳ lạ, ít người có dịp được thấy, chốn đó còn giàu sang phú quý, huy hoàng, gấp bội so với thủy cung chật hẹp này, lúc nào cũng cảm thấy như bị nhốt trong lồng thủy tinh vậy.
Thế là anh chàng vui vẻ nhận lời, đã thấy anh ta thật sự hối hận mà thương, nhưng cũng chưa dám tin là anh ta hoàn toàn huế cải, nên trước lúc chia tay, công chúa dặn chồng trên thiên giới sẽ thấy rất nhiều điều kỳ thú hơn thủy cung. Nhưng mong chàng đừng quên nơi đã cứu chàng thoát khỏi nỗi cực nhọc ở mặt đất.
Trên thiên giới cũng có hằng hà, sa số những nàng tiên tuyệt đẹp, nhưng mong chẳng đừng sớm quên người vợ đã đồng cảm với hoàn cảnh cực nhọc của chàng, chớ quên một hòn máu chung của chúng ta, đứa con trai xinh đẹp của chúng ta đấy. Vừa nói xong, một con rồng xanh đã cõng anh chàng bay vụt lên thiên đường.
Trước mắt anh chàng là những danh lam thắng cảnh kỳ thú, cảnh tấp nập, nhộn nhịp của ngày Đại lễ và biết bao là nàng tiên xinh đẹp. Anh chàng từ ngạc nhiên này đến ngạc nhiên khác, hấp dẫn đến mê mẩn tâm hồn. Hình ảnh vợ con và thủy cung đã bay biến từ lâu. Cuối cùng hắn mê mẩn chạy theo các cô Tiên và một cô tiên đã sớm kết hôn với anh chàng si tình này. Hắn đã nhanh chóng hàng ngày cùng vợ Tiên ngồi xe du ngoạn khắp nơi, sóng đôi cùng vợ Tiên thăm các vườn tiên, thưởng thức các hoa trái lạ của nhà trời, cho phép hắn quên luôn cả thời gian.
Nhưng ở cung công chúa Thủy Tề thì đếm từng khắc một đằng đẵng. Ba năm trời chẳng thấy chồng quay về. Nàng hiểu ngay những điều phòng ngừa trước của mình đã đúng sự thật và không còn cách cứu chữa nữa. Chỉ còn cách bế con lên trời để thức tỉnh tình nghĩa vợ chồng và cha con trong chàng mà thôi. Nàng bế con đi và dễ dàng đến được đất trời.
Một hôm, vào lúc anh chàng sóng đôi với vợ Tiên dạo ngắm vườn đào, mẹ con công chúa Thủy Tề chạy đến đón đường anh ta. Thế rồi diễn ra cuộc chạm trán giữa nàng tiên trời. Nàng công chúa Thủy Tề và anh chàng phụ bạc có lòng ham muốn vô đáy kia. Cuối cùng anh ta chỉ có cách vô liêm sỉ là chối tử mọi kỷ niệm và những lời khuyên ân tình sâu nặng của vợ.
Nhận thấy từ cách quá tồi tệ của anh chàng, nàng Tiên khinh bỉ bỏ đi. Còn hai vợ chồng rằng co mãi, công chúa Thủy Tề nói:
Chàng không nhận vợ cũng được, nhưng anh phải nhận lấy con
Nhưng anh chàng cũng từ chối nốt. Người vợ nói:
Nếu sợ phải nuôi con vất vả mà không nhận lấy con thì ít ra hãy cầm lấy tay con cho nó được chút hơi tay bố bõ công từ chốn thủy cung đến tận thiên giới tìm cha
Anh chàng vẫn một mực từ chối. Người gác cổng nhà trời thấy vậy liền nói Thời gian gặp nhau đã hết rồi, sao hai người ngoại giới này vẫn còn ở đây ra ngay. Nói rồi người gác cổng nhà trời đẩy ba vợ chồng cha con ra khỏi cổng và đóng sầm cửa lại.
Ra ngoài rồi anh chàng vẫn chưa tỉnh ngộ, vẫn đuổi mẹ con nguôi ngoài. Không chịu nhận, người vợ kéo chồng ra đến một gốc cây to, cạnh đó có một hồ xanh thăm thẳm. Người vợ cố ý muốn dùng cái gốc cây để nhắc nhở Anh chàng nhớ lại thủa hàn vi của anh ta. Nhưng hắn cố ý không chịu nhớ ra mà vẫn khăng khăng đòi quay về nhà trời.
Không còn cách nào nữa, người vợ thu lại mọi bùa phép hóa. Anh chàng trở lại nguyên hình trong bộ áo rách với con dao cùn dắt lưng đang ngồi rũ bên gốc cây ngày nào. Rồi nàng bế con từ từ bước xuống, hổ nước bên cạnh, phần thân dưới đã biến thành đuôi thuồng luồng quậy tung sóng quận đập vào bờ.
Đến gốc cây, hắn ngồi, hắn giật bắn mình, thấy mẹ con thuồng luồng vẫy nước như muốn lôi hắn xuống hồ. Sợ quá, hắn vội trèo lên cây nhưng run rẩy, lại trượt tụt xuống kêu lạc dọc thân cây tới đất, sóng nước lại vỗ đến, hắn lại trèo rồi lại tụt xuống rồi lại trèo.
Cứ như thế không biết bao nhiêu lần trượt trượt lặp đi lặp lại. Dần dần, anh chàng gầy tọp đi biến hình thành thân con nhái với cẳng chân, cẳng tay dài ngoãng và luôn mồm kêu lạt lạt lạt
Nói chuyện, người em đau đớn bất ngờ trước sự tàn ác của người anh. Cái kheo chân đứt gân chảy máu đầm đìa cộng với sự thấm mệt trên mấy ngày, đường luôn chạy theo anh. Người em ngất định tỉnh dậy, cơn đau và cơn đói ập đến ngoái lại bên phải. Anh ta nhìn thấy một cái cây vừa tầm với toàn thân, chỉ có một chiếc lá to bằng bàn tay như một hy vọng. Cuối cùng tự nhiên với tay ngắt chiếc lá đó. Ngắt được anh ta đưa lên miệng nhai cho đỡ khát.
Lạ thay, anh thấy tình người hết đói, hết mệt và chỉ cảm thấy đau nhói ở chân một lúc hết đau, gân như nối liền lại vết sẹo tự nhiên lành lặn, còn một ít lá trong tay. Anh nói thầm:
Đây là lá quý đấy, nước thuốc thần cứu người chết sống lại là đây rồi.
Anh liền cất kỹ vào túi, lấy gai rong cài lại. Nhai được chiếc lá thần tự dưng anh thấy người lớn hẳn lên trở thành chàng trai thực thụ. Anh muốn đi tiếp, cái cây kỳ lạ kia không còn cản bước anh nữa mà xoay đi một quãng đường sang phía tay phải, mở ra một lối tránh về tay trái cho anh đi. Chàng trai nghĩ:
mình sẽ chẳng đi theo đường người anh đã đi, đó là đường ác. Cái cây này hẳn có ý ngăn ta đi theo đường ác đó.
Anh hăm hở đi theo đường của mình, bắt gặp một con suối chảy xuống núi, đi mãi về phía xa anh, lần theo đi một quãng xa, anh gặp một con chó nằm chết dưới một gốc cây to. Phần mông chó bị cắn xé nham nhở, trơ xương nhưng phần đầu gần như nguyên vẹn. Chàng trai thương hại anh lôi lá ra, thử nhá một miếng phun vào con chó. Con chó vọt đứng dậy nguyên vẹn. Nó vẫy đuôi vui mừng quấn quýt lấy anh.
Từ đó anh có con chó làm bạn. Đường đi mãi một quãng xa nữa anh lại gặp một con gà. Hình như bị cáo bắt đến đây, toàn thân gà đã bị róc hết thịt, chỉ còn nắm xương và lông. Anh nhá một miếng lá khác phun vào nắm lông và xương gà. Một con gà trống đẹp vỗ cánh gáy vang rồi bay lên đậu trên vai.
Anh cùng chó gà đi tiếp tới một bản nhỏ, thấy tiêu điều vắng vẻ. Khi đến gần, anh nghe tiếng người lên trên nhà, anh bước lên nhà thấy cả nhà nằm ngổn ngang chờ chết, lác đác có vài người đã chết. Tất cả các nhà khác đều có hiện tượng ấy. Bản này bị dịch tả hoành hành, tất cả đều ốm nên chẳng ai chôn cất người chết nữa.
Để cứu dân bản, anh lấy chiếc lá cắn một miếng nhỏ nhỏ rồi nhổ ra cái bát to hoa, thêm nước rồi cho người còn sống uống. Mọi người đều khỏi bệnh, anh lại hòa miếng khác rảy lên những người đã chết, họ sống cả, lại dân bản xem anh như vị cứu tinh và dành cho anh những lời ca tụng đẹp nhất. Họ còn muốn để anh làm trưởng bản và tìm vợ cho anh.
Nhưng một cụ già nhất bản thấy anh là một trang tuấn tú khác thường nên nói với anh và cả bản:
Bản ta cảm ơn anh đã cứu sống, ân nghĩa ấy biết lấy gì đền đáp cho được. Ta quý mến muôn vàn con người này. Nhưng bản ta thì nhỏ mà chàng đây lại là một trang tuấn kiệt, phải làm chủ cả một Mường to lớn mới xứng. Chàng còn phải cứu vớt tất cả thiên hạ khỏi bệnh tật và đói nghèo. Phải xa chàng chúng ta sẽ rất buồn nhớ, nhưng để chàng giúp ích được cả toàn thiên hạ thì hẳn chúng ta đều vui lòng.
Thế là cả bản chia tay lưu luyến với chàng. Họ tiễn chàng ra đi. Chàng đi qua nhiều sông và một hôm đến chỗ cửa sông tạo nên một hồ rộng mênh mông. Trên bờ là một thành phố to lớn rầm rập ngựa xe, nhưng ai cũng có bộ mặt của người đưa đám. Khắp chốn người ta xả thịt trâu bò nấu nướng tất bật chẳng ai nói với nhau, lấy làm lạ chànng hỏi những người đang bận rộn kia:
Chẳng hay Mường ta có việc gì mà thịt lắm trâu bò vậy ạ. Đã lắm thịt nhiều xôi mà sao ai nấy đều rầu rĩ thế à?
Họ ngạc nhiên hỏi lại anh:
Chẳng lẽ anh lại không biết sao? Một ngày tang tóc của cả Mường ta đấy, cô con gái duy nhất và muôn vàn xinh đẹp là hy vọng của nhà vua và cả Mường. Ta đã chết mấy ngày nay rồi. Hôm nay là ngày đưa đám đấy.
Mọi người như muốn bật khóc khi người ấy nói hết. Chả nghĩ cái chết của người con gái này làm cả Mường buồn đau. Chắc hẳn đây là người tốt, ta nên chữa giúp. Không biết cái lá của ta lần này còn linh nghiệm không? Chàng liền rẽ đám đông đến chỗ nhà vua. Vừa lúc người ta khiêng thi hài công chúa xuống nhà để mang đi chôn cất.
Anh mạnh dạn đón đường đám đưa tang và nói to:
Thưa nhà vua, Thưa tất cả mọi người, thấy đám tang đau thương này tôi không thể nào ngồi yên được. Xin nhà vua và mọi người cho phép tôi thử chữa lần cuối cùng xem sao mày ra được chăng?
Có người nói:
đã chết được mấy ngày rồi, còn nói chữa là thế nào?
Nhưng nhờ chàng đáp:
Tôi đã nói là xin thử, còn nước còn tát. Tôi đã từng chữa cho con chó, con gà mục xương sống lại, cứu cả một làng bệnh dịch qua khỏi. Thế nhưng với bậc quyền quý thì tôi chưa dám cả quyết nên mới nói là thử xem sao.
Người ta mở quan tài ra. Khuôn mặt xinh đẹp của công chúa đã trắng bạch, đôi môi nhợt nhạt, miếng chặt. Chàng vội nhá miếng lá quý rồi cố cạy môi nàng, nhét miếng lá đã nhai vào và lạ thay. Chỉ lát sau, đôi môi động đậy, tiếng thở nhè nhẹ, mắt nhấp nháy rồi mở to tiếng kêu yếu ớt Mẹ ơi! Thoát ra từ miệng nàng.
Mọi người vui mừng xúm lại vực nàng dậy và bế ra khỏi quan tài, đưa lên nhà vua, túm cánh tay chàng, kéo lên cung điện. Công chúa sống lại cả Mường mừng vui. Ông vua già sung sướng, gả cô gái ấy cho chàng và truyền ngôi vua cho. Chàng sống trong giàu sang phú quý, lại được cả dân mừng tin yêu.
Chính cái lúc này làm cho chàng chạnh lòng nhớ tới người anh, dù thế nào đi nữa cũng chỉ có hai người là ruột thịt mà thôi. Chàng quyết đi tìm anh bằng được. Người ta chỉ cho chàng cái hốc cây mà người anh từng dùng làm nhà tránh mưa tránh nắng. Khi đến hốc cây, nhìn thấy con dao cùn thốt lên
Anh ơi, nay anh ở nơi nào?
Có tiếng đáp:
bờ là lát bơ lát bơ lát lát.
Nhìn lên cây, chàng thấy một con chậu chàng nhỏ gầy rạc, cẳng tay cẳng chân cố bám lấy thân cây sù sì mồm không ngớt “lạt”. Nhưng chẳng may chiếc lá thần không còn nữa. Người em nhìn Chẫu Chàng một lúc rồi quay về.